پنگوئن ها پرندگانی هستند که بر خلاف دیگر همگروهانشان، قدرت پرواز ندارند. این گروه از پرندگان ساکن نواحی سردسیری نیمکره جنوبی زمین و بویژه قطب جنوب هستند.
این پرنده بر خلاف پرندگان دیگر هرگز در زمین های خشک قدم نمی گذارد و تمام عمرش را در دریا یا روی یخ های قطب جنوب سپری می کند.
پاهای پنگوئن شبیه به پاهای اردک است و با توجه به ساختار آن می تواند برای شنا کردن از پاهایش استفاده کند. علاوه بر این، پنگوئن قطبی می تواند به کمک پاهایش و براحتی روی برف و یخ راه برود.
اما ممکن است این سوال برایتان مطرح شود که چرا پاهای پنگوئن یخ نمی زند؟
اگرچه این موجود مدام روی برف و یخ راه می رود، اما هیچ گاه پاهایش یخ نمی زند. در حقیقت مکانیسمی در بدن این پرنده وجود دارد که مانع از یخ زدن پاهایش می شود و این مکانیسم همان چگونگی گردش خون در بدن پنگوئن است.
سیستم گردش خون در پاها و انگشتان پاهای پنگوئن به گونه ای تکامل یافته که از دست دادن گرمای بدن این پرنده را تا حد امکان کاهش داده و به حداقل می رساند و به این ترتیب در حالی که پنگوئن روی برف و یخ در حال راه رفتن است، دمای پاهایش به اندازه ای است که از یخ زدن پاها ممانعت به عمل می آورد.
در هوای سرد گردش خون در پاهای پنگوئن محدود می شود و به این ترتیب دمای پاها به رغم سرمای هوا کاهش نمی یابد. در حقیقت انسان ها نیز می توانند از روش مشابهی برای جلوگیری از یخ زدن دست ها و پاهایشان در روزهای سرد استفاده کنند. اگر دقت کرده باشید، در هوای سرد رنگ دست ها سفیدتر می شود.
تغییر رنگ دست و سفیدتر شدن آن به این علت است که خونرسانی به دست برای مقابله با سرما کاهش می یابد.علاوه بر این، قسمت بالای پا در این گروه از پرندگان مانند یک مبدل حرارتی طبیعی عمل می کند و به عبارت دیگر در مسیر خونرسانی به انگشتان، دمای خونی را که از بدن به پاها منتقل می شود، کاهش می دهد و در مقابل در مسیر برگشت، دمای خونی را که از پاها به بدن برگردانده می شود ، افزایش می دهد.
عروق و رگ های خونی در پاهای پرندگان ساختار درهم پیچیده و منحصر به فردی دارد که در جلوگیری از یخ زدگی پا نقش بسیار مهمی دارد. به این ترتیب خونی که از طریق سیستم خونرسانی به پا می رسد از قبل فرآیند کاهش دما را پشت سر گذاشته است و در نتیجه در این قسمت از بدن یعنی پا دمای زیادی را از دست نمی دهد. با کنترل جریان خون دمای پاها به یک یا ۲ درجه بالاتر از دمای انجماد می رسد و پاها هنگام راه رفتن روی برف و یخ دمای کمتری را از دست می دهند.
چرا پای پنگوئن ها در سرما یخ نمی زند؟